Εκφυλιστική Νόσος της Σπονδυλικής Στήλης

Η διάγνωση της εκφυλιστικής νόσος της σπονδυλικής στήλης ξεκινά με τη λήψη ενός λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού και τη φυσική εξέταση από τον θεράποντα ιατρό. Ο ιατρός θα αξιολογήσει την κινητικότητα, τα αντανακλαστικά και την ισχύ των μυών του ασθενούς. Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και τον εντοπισμό των αλλαγών στη σπονδυλική στήλη, χρησιμοποιούνται απεικονιστικές εξετάσεις, όπως:

• Ακτινογραφίες (X-rays):Δείχνουν τα οστά και μπορούν να αποκαλύψουν οστεόφυτα (άλατα) και μείωση του ύψους των δίσκων.
• Μαγνητική Τομογραφία (MRI):Παρέχει λεπτομερέστερη εικόνα των μαλακών ιστών, όπως οι δίσκοι, οι νευρικές ρίζες και ο νωτιαίος μυελός. Είναι η πιο σημαντική εξέταση.
• Αξονική Τομογραφία (CT):Χρησιμοποιείται για την καλύτερη απεικόνιση των οστικών δομών.

Η θεραπεία της εκφυλιστικής νόσου της σπονδυλικής στήλης είναι κατά κύριο λόγο συντηρητική και εξατομικεύεται ανάλογα με τα συμπτώματα και τον βαθμό της βλάβης. Στόχος είναι η ανακούφιση από τον πόνο και η βελτίωση της ποιότητας ζωής. Οι βασικοί άξονες θεραπείας περιλαμβάνουν:

• Φαρμακευτική αγωγή:Χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ), απλών αναλγητικών ή μυοχαλαρωτικών για τον έλεγχο του πόνου και της φλεγμονής.
• Φυσικοθεραπεία:Ένας φυσικοθεραπευτής μπορεί να διδάξει ειδικές ασκήσεις για την ενδυνάμωση των μυών του κορμού και της πλάτης (core stability), τη βελτίωση της ευλυγισίας και τη διατήρηση της σωστής στάσης του σώματος.
• Εγχύσεις:Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενέσεις κορτικοστεροειδών (επισκληρίδιες ή στις αρθρώσεις) μπορούν να προσφέρουν σημαντική ανακούφιση από τον οξύ πόνο που προκαλείται από τη φλεγμονή των νευρικών ριζών.
• Χειρουργική επέμβαση:Η χειρουργική αντιμετώπιση εξετάζεται μόνο όταν η συντηρητική θεραπεία αποτύχει, ή όταν υπάρχουν σοβαρά νευρολογικά συμπτώματα (π.χ. σοβαρή μυϊκή αδυναμία ή δυσλειτουργία του εντέρου/ουροδόχου κύστης). Οι επεμβάσεις περιλαμβάνουν συνήθως την αποσυμπίεση των νεύρων (π.χ. πεταλεκτομή), τη σπονδυλοδεσία ή την επεμβατική ενδοσκοπική νευροπλαστική.

Η επεμβατική ενδοσκοπική νευροπλαστική αποτελεί την πλέον σύγχρονη και ειδική θεραπεία για την επιτυχή αντιμετώπιση της εκφυλιστικής νόσου της σπονδυλικής στήλης. Αυτή η μέθοδος αναγνωρίζει ότι ο πόνος συχνά οφείλεται σε παθολογία που δημιουργείται στον επισκληρίδιο χώρο, πέρα από τον ίδιο τον μεσοσπονδύλιο δίσκο. Η επέμβαση πραγματοποιείται μέσω φυσικής διόδου (δια του ιερού σχίσματος), με τον ασθενή υπό τοπική αναισθησία και ελαφρά μέθη να επικοινωνεί με τον γιατρό. Ο έμπειρος και εξειδικευμένος νευροχειρουργός στις παθήσεις της σπονδυλικής στήλης εισάγει έναν λεπτό πλοηγήσιμο καθετήρα με κάμερα μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα.

Υπό την καθοδήγηση του ασθενή γίνεται αναπαραγωγή της συμπτωματολογίας. Η ακτινοσκόπηση εντοπίζει το ύψος της βλάβης και η ενδοσκόπηση αποκαλύπτει την υποκείμενη παθολογία. Έτσι, η τεχνική εντοπίζει και θεραπεύει παθολογίες που μπορεί να μην ανιχνεύσει η μαγνητική τομογραφία (MRI). Μόλις εντοπιστεί το πρόβλημα, εφαρμόζεται η ενδεδειγμένη θεραπεία, όπως η λύση συμφύσεων, ο απεγκλωβισμός νευρικών ριζών ή η εξαίρεση/συρρίκνωση δομών με χρήση laser.

Σε αντίθεση με τις κλασικές χειρουργικές τεχνικές της σπονδυλικής στήλης, οι οποίες συχνά αποτυγχάνουν ή προκαλούν περαιτέρω προβλήματα λόγω δημιουργίας ουλώδους ιστού και καταστροφής υγιών δομών, η επεμβατική ενδοσκοπική νευροπλαστική προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα. Είναι η λιγότερο τραυματική μέθοδος, δεν δημιουργεί ουλώδη ιστό και χαρακτηρίζεται από άμεση ανάνηψη του ασθενούς.

Επιπλέον, ενώ άλλες επεμβατικές τεχνικές αναφέρονται μόνο σε ένα επίπεδο της σπονδυλικής στήλης, η επεμβατική ενδοσκοπική νευροπλαστική είναι τεχνική πολλαπλών επιπέδων. Διαθέτει 100% διαγνωστική επιτυχία και μπορεί να διαγνώσει και να θεραπεύσει προβλήματα που η MRI αδυνατεί να ανιχνεύσει, καθώς η μαγνητική τομογραφία συχνά δίνει αναξιόπιστα στοιχεία, αδυνατώντας να ξεχωρίσει τη φλεγμονή. Όλα αυτά οδηγούν σε ένα υψηλό ποσοστό επιτυχίας της επέμβασης.

Η επεμβατική ενδοσκοπική νευροπλαστική πραγματοποιείται στην αίθουσα της επεμβατικής ακτινολογίας και είναι ιδιαίτερα σύντομη. Η διάρκειά της είναι μόλις 30-40 λεπτά.

Λόγω του ελάχιστα επεμβατικού χαρακτήρα της και της άμεσης ανάνηψης, ο ασθενής φεύγει από το νοσοκομείο μετά από λίγες μόνο ώρες. Μάλιστα, οι περισσότεροι ασθενείς είναι σε θέση να επιστρέψουν στην εργασία τους την επόμενη κιόλας ημέρα μετά την επέμβαση. Η όλη διαδικασία περιλαμβάνει 3 στάδια διάγνωσης και θεραπείας:

1. Δυναμική μελέτη, όπου ο μηχανικός ερεθισμόςτης πάσχουσας ρίζας αναπαράγει τη συμπτωματολογία και έχει υψηλή προγνωστική αξία που κυμαίνεται από 87%-100%.
2. Απεικονιστική μελέτη, όπου η ακτινοσκόπησηεντοπίζει με ακρίβεια το ακριβές ύψος της βλάβης.
3. Ενδοσκοπική μελέτη, όπου η κάμερααποκαλύπτει την υποκείμενη παθολογία του επισκληρίδιου χώρου για θεραπεία.

Αν και η γήρανση είναι αναπόφευκτος παράγοντας, μπορούμε να λάβουμε μέτρα για να επιβραδύνουμε την εξέλιξη της εκφυλιστικής νόσου της σπονδυλικής στήλης και να μειώσουμε την ένταση των συμπτωμάτων. Η πρόληψη περιλαμβάνει τα εξής μέτρα:

• Διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους:Το επιπλέον βάρος αυξάνει κατακόρυφα το φορτίο στους μεσοσπονδύλιους δίσκους, ειδικά στην οσφυϊκή μοίρα.
• Τακτική άσκηση:Η ενδυνάμωση των κοιλιακών και ραχιαίων μυών παρέχει φυσική στήριξη στη σπονδυλική στήλη. Οι αερόβιες ασκήσεις χαμηλής έντασης (κολύμπι, περπάτημα) είναι ιδανικές.
• Σωστή στάση σώματος:Η υιοθέτηση σωστής στάσης κατά την ορθοστασία, το κάθισμα και, κυρίως, κατά την ανύψωση βαρών είναι κρίσιμη. Σκύψιμο με λυγισμένα γόνατα, όχι με τη μέση.
• Διακοπή καπνίσματος:Το κάπνισμα μειώνει τη ροή του αίματος στους μεσοσπονδύλιους δίσκους, επιταχύνοντας τον εκφυλισμό τους.

Μπορεί να θεραπευτεί πλήρως η εκφυλιστική νόσος της σπονδυλικής στήλης;

Η φθορά είναι μια φυσική διαδικασία και δεν μπορεί να αναστραφεί πλήρως. Ωστόσο, η θεραπεία στοχεύει στην ανακούφιση από τον πόνο, στη βελτίωση της λειτουργικότητας και στη διαχείριση των συμπτωμάτων.

Πότε πρέπει να σκεφτώ τη χειρουργική επέμβαση για την εκφυλιστική νόσο;

Η χειρουργική επέμβαση συνιστάται συνήθως μόνο όταν τα συντηρητικά μέτρα (φάρμακα, φυσικοθεραπεία, ενέσεις) αποτύχουν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα, ή όταν εμφανιστούν ενδείξεις σοβαρής πίεσης σε νεύρα ή στον νωτιαίο μυελό, όπως προοδευτική αδυναμία, ή προβλήματα με την ουροδόχο κύστη/έντερο.

Μπορώ να ασκούμαι αν έχω εκφυλιστική νόσο της σπονδυλικής στήλης;

Ναι, η τακτική, ήπια άσκηση είναι ζωτικής σημασίας. Βοηθά στη διατήρηση του εύρους κίνησης, ενδυναμώνει τους μύες που στηρίζουν τη σπονδυλική στήλη και μπορεί να μειώσει τον πόνο. Συνιστώνται ασκήσεις χαμηλής έντασης όπως το περπάτημα, το κολύμπι και η yoga.

Πόσο σημαντικό είναι το σωματικό βάρος στην εξέλιξη της νόσου;

Το υπερβολικό σωματικό βάρος ασκεί πρόσθετη πίεση στη σπονδυλική στήλη, ειδικά στην οσφυϊκή μοίρα. Η διατήρηση ενός υγιούς βάρους είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για τη μείωση των συμπτωμάτων και την επιβράδυνση της εξέλιξης της εκφυλιστικής νόσου.