Κυστικές Βλάβες

Τα συμπτώματα των κυστικών βλαβών προκύπτουν κυρίως από τη συμπίεση των νευρικών ριζών. Τα πιο κοινά περιλαμβάνουν:

• Ανυπόφορος και επίμονος νευρικός πόνος:Συχνά ακτινοβολεί στο πόδι (ισχιαλγία) ή στο χέρι, ανάλογα με τη θέση της κύστης.
• Μούδιασμα ή/και μυρμήγκιασμα(παραισθησία) στην περιοχή που νευρώνεται από τη συμπιεσμένη ρίζα.
• Μυϊκή αδυναμίαή ακόμα και μυϊκή παράλυση σε σοβαρές περιπτώσεις.
• Ο πόνος μπορεί να εμφανίζεται όχι μόνο κατά την κίνηση, αλλά και σε ηρεμία.
• Σπανιότερα, μπορεί να προκληθούν προβλήματα με τον έλεγχο της ούρησης ή της αφόδευσης(δυσλειτουργία ουροδόχου κύστης ή εντέρου).

Σε παλαιότερες κυστικές βλάβες, τα συμπτώματα μπορεί να αρχίσουν σταδιακά και να αυξάνεται βαθμιαία η σοβαρότητά τους.

Η διάγνωση των κυστικών βλαβών περιλαμβάνει τα εξής:

1. Λεπτομερές Ιστορικό και Κλινική Εξέταση:Ο ιατρός λαμβάνει πλήρες ιστορικό και εξετάζει τα νευρολογικά συμπτώματα.
2. Απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού (MRI):Αποτελεί τη βασική διαγνωστική μέθοδο (gold standard). Η Μαγνητική Τομογραφία απεικονίζει καθαρά τις κυστικές βλάβες, το μέγεθός τους, την ακριβή εντόπιση και τη σχέση τους με τις νευρικές ρίζες και τον νωτιαίο μυελό.
3. Αξονική Τομογραφία (CT):Χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις όπου η μαγνητική τομογραφία δεν είναι δυνατή (π.χ., σε ασθενείς με βηματοδότη).

Προσοχή: Οι απλές ακτινογραφίες δεν μπορούν να ανιχνεύσουν μια κύστη.

Η απόφαση για τη θεραπεία των κυστικών βλαβών λαμβάνεται κατά περίπτωση, ανάλογα με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων:

• Συντηρητική Θεραπεία:Εφαρμόζεται αρχικά σε ήπια έως μέτρια συμπτώματα. Περιλαμβάνει:

• Φαρμακευτική αγωγή(παυσίπονα, αντιφλεγμονώδη, οπιοειδή σε προχωρημένες περιπτώσεις).
• Φυσιοθεραπεία:Στοχεύει στην ενδυνάμωση των μυών γύρω από τη σπονδυλική στήλη και στη διατήρηση της ευκαμψίας.
• Εγχύσεις στεροειδώνγια τη μείωση της φλεγμονής και του πόνου.
  • Επεμβατική Ενδοσκοπική Νευροπλαστική:Μια ελάχιστα επεμβατική τεχνική κατά την οποία ένας λεπτός καθετήρας με κάμερα (ενδοσκόπιο) εισάγεται δια του ιερού σχίσματος.
  • Χειρουργική Αντιμετώπιση:Γίνεται απαραίτητη όταν:
• Υπάρχει επίμονος και ανυπόφορος πόνοςπου δεν ανταποκρίνεται στη συντηρητική ή επεμβατική θεραπεία.
• Εμφανίζονται προοδευτικά νευρολογικά ελλείμματα(μυϊκή αδυναμία, παράλυση, απώλεια ελέγχου σφιγκτήρων).
• Ο στόχος είναι η μικροχειρουργική αποσυμπίεσητων νευρικών ριζών και η αφαίρεση ή παροχέτευση της κύστης.

Η επεμβατική ενδοσκοπική νευροπλαστική αποτελεί την πλέον σύγχρονη και ειδική θεραπεία για την επιτυχή αντιμετώπιση των κυστικών βλαβών. Αυτή η μέθοδος αναγνωρίζει ότι ο πόνος συχνά οφείλεται σε παθολογία που δημιουργείται στον επισκληρίδιο χώρο, πέρα από τον ίδιο τον μεσοσπονδύλιο δίσκο. Η επέμβαση πραγματοποιείται μέσω φυσικής διόδου (δια του ιερού σχίσματος), με τον ασθενή υπό τοπική αναισθησία και ελαφρά μέθη να επικοινωνεί με τον γιατρό. Ο έμπειρος και εξειδικευμένος νευροχειρουργός στις παθήσεις της σπονδυλικής στήλης εισάγει έναν λεπτό πλοηγήσιμο καθετήρα με κάμερα μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα. Υπό την καθοδήγηση του ασθενή γίνεται αναπαραγωγή της συμπτωματολογίας. Η ακτινοσκόπηση εντοπίζει το ύψος της βλάβης και η ενδοσκόπηση αποκαλύπτει την υποκείμενη παθολογία. Έτσι, η τεχνική εντοπίζει και θεραπεύει παθολογίες που μπορεί να μην ανιχνεύσει η μαγνητική τομογραφία (MRI). Μόλις εντοπιστεί το πρόβλημα, εφαρμόζεται η ενδεδειγμένη θεραπεία, όπως η λύση συμφύσεων, ο απεγκλωβισμός νευρικών ριζών ή η εξαίρεση/συρρίκνωση δομών με χρήση laser.

Σε αντίθεση με τις κλασικές χειρουργικές τεχνικές της σπονδυλικής στήλης, οι οποίες συχνά αποτυγχάνουν ή προκαλούν περαιτέρω προβλήματα λόγω δημιουργίας ουλώδους ιστού και καταστροφής υγιών δομών, η επεμβατική ενδοσκοπική νευροπλαστική προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα. Είναι η λιγότερο τραυματική μέθοδος, δεν δημιουργεί ουλώδη ιστό και χαρακτηρίζεται από άμεση ανάνηψη του ασθενούς. Επιπλέον, ενώ άλλες επεμβατικές τεχνικές αναφέρονται μόνο σε ένα επίπεδο της σπονδυλικής στήλης, η επεμβατική ενδοσκοπική νευροπλαστική είναι τεχνική πολλαπλών επιπέδων. Διαθέτει 100% διαγνωστική επιτυχία και μπορεί να διαγνώσει και να θεραπεύσει προβλήματα που η MRI αδυνατεί να ανιχνεύσει, καθώς η μαγνητική τομογραφία συχνά δίνει αναξιόπιστα στοιχεία, αδυνατώντας να ξεχωρίσει τη φλεγμονή. Όλα αυτά οδηγούν σε ένα υψηλό ποσοστό επιτυχίας της επέμβασης.

Η επεμβατική ενδοσκοπική νευροπλαστική πραγματοποιείται στην αίθουσα της επεμβατικής ακτινολογίας και είναι ιδιαίτερα σύντομη. Η διάρκειά της είναι μόλις 30-40 λεπτά.

Λόγω του ελάχιστα επεμβατικού χαρακτήρα της και της άμεσης ανάνηψης, ο ασθενής φεύγει από το νοσοκομείο μετά από λίγες μόνο ώρες. Μάλιστα, οι περισσότεροι ασθενείς είναι σε θέση να επιστρέψουν στην εργασία τους την επόμενη κιόλας ημέρα μετά την επέμβαση. Η όλη διαδικασία περιλαμβάνει 3 στάδια διάγνωσης και θεραπείας:

1. Δυναμική μελέτη, όπου ο μηχανικός ερεθισμόςτης πάσχουσας ρίζας αναπαράγει τη συμπτωματολογία και έχει υψηλή προγνωστική αξία που κυμαίνεται από 87%-100%.
2. Απεικονιστική μελέτη, όπου η ακτινοσκόπησηεντοπίζει με ακρίβεια το ακριβές ύψος της βλάβης.
3. Ενδοσκοπική μελέτη, όπου η κάμερααποκαλύπτει την υποκείμενη παθολογία του επισκληρίδιου χώρου για θεραπεία.

Η επεμβατική ενδοσκοπική νευροπλαστική πραγματοποιείται στην αίθουσα της επεμβατικής ακτινολογίας και είναι ιδιαίτερα σύντομη. Η διάρκειά της είναι μόλις 30-40 λεπτά. Λόγω του ελάχιστα επεμβατικού χαρακτήρα της και της άμεσης ανάνηψης, ο ασθενής φεύγει από το νοσοκομείο μετά από λίγες μόνο ώρες. Μάλιστα, οι περισσότεροι ασθενείς είναι σε θέση να επιστρέψουν στην εργασία τους την επόμενη κιόλας ημέρα μετά την επέμβαση. Η όλη διαδικασία περιλαμβάνει 3 στάδια διάγνωσης και θεραπείας:

1. Δυναμική μελέτη, όπου ο μηχανικός ερεθισμόςτης πάσχουσας ρίζας αναπαράγει τη συμπτωματολογία και έχει υψηλή προγνωστική αξία που κυμαίνεται από 87%-100%.
2. Απεικονιστική μελέτη, όπου η ακτινοσκόπησηεντοπίζει με ακρίβεια το ακριβές ύψος της βλάβης.
3. Ενδοσκοπική μελέτη, όπου η κάμερααποκαλύπτει την υποκείμενη παθολογία του επισκληρίδιου χώρου για θεραπεία.

Μπορούν οι κυστικές βλάβες να εξαφανιστούν μόνες τους;

Είναι σπάνιο να βελτιωθούν ή να εξαφανιστούν μόνες τους οι συμπτωματικές κυστικές βλάβες, ειδικά οι μεγάλες. Συχνά απαιτείται ιατρική παρέμβαση, αν και πολλές μικρές κύστεις παραμένουν ασυμπτωματικές εφ’ όρου ζωής.

Είναι επικίνδυνες οι κύστεις Tarlov;

Οι κύστεις Tarlov είναι καλοήθεις. Ωστόσο, όταν μεγαλώσουν και πιέσουν τα νεύρα, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρό χρόνιο πόνο και νευρολογικές βλάβες (όπως μυϊκή αδυναμία ή παράλυση), καθιστώντας απαραίτητη τη θεραπεία.

Πόσος χρόνος ανάρρωσης απαιτείται μετά από χειρουργείο για τις κυστικές βλάβες;

Ο χρόνος ανάρρωσης εξαρτάται από τον τύπο της επέμβασης (π.χ. μικροχειρουργική ή ενδοσκοπική) και τη γενική κατάσταση του ασθενούς. Για την ελάχιστα επεμβατική νευροπλαστική η ανάρρωση είναι ταχύτατη, ενώ για τη μικροχειρουργική απαιτούνται αρκετές εβδομάδες έως μήνες.

Ποιες άλλες κυστικές βλάβες υπάρχουν πέρα από την κύστη Tarlov και τις αραχνοειδείς κύστεις, και πώς αντιμετωπίζονται;

Άλλος κοινός τύπος είναι οι γαγγλιακές κύστεις (που ονομάζονται και κύστεις αρθρικού θύλακος). Συνδέονται με εκφυλιστικές αλλοιώσεις της σπονδυλικής στήλης. Η θεραπεία τους είναι παρόμοια: συντηρητική αγωγή αρχικά και στη συνέχεια μικροχειρουργική αποσυμπίεση, ενδοσκοπική διάνοιξη ή επεμβατική ενδοσκοπική νευροπλαστική εάν είναι συμπτωματικές.